De boerderij op L79

19 mei 1953 was een mooie dag. Anton en Marie Slütter-Hilderink waren al een aantal jaren aan het “boeren” op de oude boerderij van Beernink / Salemink op “L79” in Lintvelde.  In 1949 hadden ze de boerderij gepacht van Theodore Beernink / Christina Slütter die toen naar Canada vertrokken. Christina was de zus van m’n vader Anton waardoor het vrijkomen van de boerderij tijdig bij m’n vader ter ore kwam. Wellicht waren die emigratie plannen er al in 1948. Let wel 3 jaar na het beëindigen van de oorlog. M’n vader Anton was toen 36 jaar.

In 1951 kwam Theodore even terug om de pacht om te zetten in koop. De harde valuta nam hij mee naar Canada om daar wat slagvaardiger te kunnen zijn.

Positie van het oude Memkeshorst. Kaart uit 1930.

Theodore & Christina, voor het huis L79 (de oude (afgebrande boerderij), Lintvelde, Beltrum. Rond 1948

Het weer van dinsdag 19 mei 1953

Matige wind uit het west-zuid-westen. De hardste windstoot had een snelheid van 14,4 m/s. De gemiddelde temperatuur was 17 °C en een gevoelstemperatuur van 16,4 °C. De minimum temperatuur was 10,7 °C en de maximum temperatuur 27,4 °C. De zon scheen 9,5 uur. Er viel 0,3 mm neerslag verspreid over 0,5 uur. Het was een half bewolkte dag.

Geen vermelding van enige onweers activiteit.

Het was op een dinsdag, ergens half mei en wellicht was ’n huwelijk inzegening wat prijs gunstiger op zo’n doordeweekse dag. Daarom hadden Marie Heutinck en Hendrik Helmers het plan opgevat om te trouwen en feest te geven bij, natuurlijk, Spilman waarvoor Anton en Marie, als vrij nieuwe buren van Heutinck,  ook waren uitgenodigd en acte de présence gaven.

Trouwen in Beltrum: Het begon natuurlijk met de huwelijks inzegening oftewel een kerkdienst, daarna koffie met ’n broodje. Daarna drankje, evt wat muziek en ’n dansje. Hierna rond 15-16 uur diner tot pakweg 17 uur. Dan gingen de boeren naar huis melken en voeren. Om 20 uur ging het verder met het avond feest. Hoe het in deze precies ging weet ik niet. Ook niet of de oude noabers/buren erbij hoorden de hele dag. Denk het wel gezien het feit dat we oppas hadden die dag. Maar kan ook zijn dat zij al wel langer hulp was in de huishouding.

Cato de zus van Marie kwam oppassen op de kinders: José, Leo en Joop. Hoe het melken geregeld was is niet bekend maar het kwam wellicht ook niet zover.

Er brak brand uit en de gehele boerderij werd in de as gelegd. Natuurlijk werd dit gemeld bij Spilman en het glas met bier niet leeg gedronken maar het was te laat.

Vervolgens was het nablussen en opruimen geblazen. Gesprekken en onderzoeken over de oorzaak volgden. (Kortsluiting, was de lezing van m’n vader). Daarna de verzekering.

Anno 2017 navraag gedaan omtrent deoorzaak:

• bij de Brandweer in Eibergen, het boekje van 250 jaar Brandweer Eibergen erop nageslagen. Alles over de Brandweer doch geen heldendaden op 19 mei 1953 in Lintvelde.

• In “De Gids” jaargang 1953 (laten) zoeken. Geen vermelding.
• Blankvoort was destijds hoofd van de Brandweer en hield z’n eigen dagboek bij doch ook hier geen spoor.
• Rest ECAL van het Gemeentelijke archief in Doetinchem. Dat volgt wellicht….
• Dan de verzekering. In m’n herinnering iets met Onderlinge, Lievelde etc.  Gebeld met alle “Onderlinge(n)” in de buurt doch geen aanknopingspunt. Wellicht opgenomen onder Univé.  Ook zij geven niet thuis. In de geautomatiseerde gegevens opslag helemaal niets.  Papieren archief hoeven zij niet te bewaren dus is er ook niet. Geen tijd voor naspeuringen.
• Rest oude kranten b.v. de Gelderlander, Achterhoek Nieuws of iets dergelijks. Volgens een achterneef van mij voorheen werkzaam bij de Gelderlander is het archief momenteel een wanorde welke waarschijnlijk onherstelbaar is.

Wat nu? Opnieuw bouwen aan de overkant van de weg? Een nieuwe boerderij.

Gezien het uiterlijk van de nieuwe boerderij lijkt deze verdacht veel op de boerderij van oom Jo / Johan in Rekken.

Op 18 november 1953 werd de eerste steen gelegd voor de nieuwe boerderij. Wie de eerste steen heeft gelegd staat er niet bij.

Andere verhaal versie omtrent de oorzaak.

Mina Menkhorst (te Bogt) heeft een andere versie van de oorzaak. Anton rookte een sigaar en heeft deze ergens neergelegd omdat hij z’n handen vrij moest hebben voor een of andere bezigheid. Hierna is hij de sigaar vergeten. De sigaar is doorgebrand. Op een gegeven moment werd het evenwicht van de sigaar verstoord doordat deze aan een zijde lichter werd. Hierdoor viel deze op de vloer waar hooi/stro lag hetgeen vervolgens vlam vatte. Dit met bekende gevolgen.

De verzekering en wellicht ook de brandweer heeft beslist onderzoek verricht naar de oorzaak. Hiervan zijn geen resultaten bekend.

Bij deze verhaal versie zet ik toch vraagtekens en wel de volgende:

De vraag is nog hoelaat de brand ontstond. Feit is dat o.a. José en ik in bed lagen. Onze tante Cato heeft altijd verteld dat zij, nadat ze de brand had geconstateerd naar ons toe is gerend. Wij lagen in bed waar dat ook was. Ze kon mijn of onze tuigjes niet uit de knoop krijgen zodat ze terug moest naar de keuken om het broodmes te pakken. Daarmee sneed ze het tuigje stuk en vervolgens pakte ze onder elke arm een kind en snelde naar buiten. Over Joop werd niet gerept. We nemen dus aan dat het in de avond uren was. Maar het kan ook ons verplichte middagdutje zijn geweest.  Stel dat vader terug was van de bruiloft en nog een sigaar aan had. Dan zou dat verhaal kunnen kloppen.

Als het ’s middags was dan is het niet aannemelijk dat m’n vader, zuinig en sober als hij was, een sigaar rookte.

Naar mijn idee gaat een sigaar, als je er niet regelmatig aan trekt, uit. Als je een sigaar op een muurtje of zo legt dan ligt de sigaar op het muurtje en het as gedeelte niet. De roker heeft er een hekel aan dat de sigaar of sigaret op het koude muurtje nat wordt.

Brandt de sigaar door dan wordt het evenwicht niet verstoord maar blijft deze stabiel op ’n muurtje liggen. Wellicht valt de as eraf met nog vonkjes erin maar dat is niet erg waarschijnlijk.  Het is namelijk slechts as.

Op 18 nov 1953 werd de eerste steen gelegd voor de nieuwe boerderij. Dat was erg voortvarend exact 6 maand na de brand. Vóór de eerste steen was de fundatie, kelder en b.g. vloer al klaar. De eerste steen locatie is direct naast de voordeur.