De naam Slütter

Velen vragen naar de herkomst van de naam Slütter.

Deze vraag is op te delen naar:

• Genealogische historie
• Geografische herkomst van de Slütters
• Betekenis van de naam Slütter
• Varianten op de naam.

Mogelijk is de vraag naar de herkomst van de naam voor de Smeenk’s en Alferdinck’s minder relevant. Laat staan voor de Beernink’s en Weelink’s in Canada. Veelal wordt toch de vaders familie naam aangehouden in het gebruik. Daar kan ik helaas, zeker achteraf, niet veel aan veranderen. Dus brandt de achternaam van je moeder niet zo diep in de geest.

Dat Opa met een ü verder door het leven ging en z’n broer en twee zusters niet, zegt al iets. Over lastig invoeren op een computer wisten zij toen nog niets.

Genealogische historie

Voor het bevestigen van de doopnaam moet je eigenlijk in de geboorte registers kijken.

Omdat het bij opa fout ging (met/zonder ü) daar maar even ingedoken.

We hebben dus:

Bernardus Slutter de vader van opa A.W. Slütter. Geboren op 10 juli 1827 wordt aangegeven door z’n vader Gerrit in de voormiddag om half twaalf op het gemeentehuis van Gendringen en verschijnt daar voor Mr. Frederik Willem Jacob de Haes, burgemeester van Gendringen maar ook ambtenaar van Burgelijken Stand. Een meester in de Rechten, daarvan verwacht je een accurate afhandeling. Snel en nauwkeurig. Snel mag je misschien niet verwachten maar nauwkeurig wel.

Dodelijk vermoeid van de bevalling ’s nachts toog Gerrit dus naar ’t Gemeente huis. Voor de ambtenaar verscheen Gerrit Slutter,  zoals de burgemeester / ambtenaar opschreef. Gerrit verklaart dat ’s morgens om drie uur z’n vrouw Theodora Beekman een kind heeft gebaard van het mannelijke geslacht waarvan de voornaam Bernardus is. Wat er gebeurt tussen drie uur en halftwaalf verteld het verhaal niet.

Daar zet Gerrit z’n “handtekening” met G. Sluiter onder……..en we noemen hem Slutter?? Het schrift is niet zo duidelijk vandaar dat ik het even overschrijf.

Heden den twaalfden der maand July eenduizend achthonderd en zeven-en twintig, des voor middags ten halftwaalf uren is voor MrFrederik Willem Jacob de Haes, Burgemeester en ambtenaar van de Burgelijke Stand der Gemeente Gendringen, Provincie Gelderland, verscheen Gerrit Slutter, landbouwer oud zes en veertig jaren, woonachtig in deze gemeente dewelke verklaarde dat Theodora Beekman oud acht en twintig jaren zijne huisvrouw op Dinsdag den tienden der maand July 1827 des ’s morgens ten drie uren, ten huize van den Comparant in Veldhunten binnen deze gemeente is bevallen van een kind van het mannelijk geslacht waaraan de voornaam is gegeven van Bernardus- – – -.

Waarvan wij deze acte hebben opgemaakt, in tegenwoordigheid van Hendrik Dunninko Nijhuis, Commies te …. oud negen en dertig jaren en Willem Franken, dagloner, oud vijftig jaren, beide wonende in deze gemeente, waarna dezelve in die daartoe bestemde registers overschreven zijnde, na duidelijke voorlezing door ons is ondertekend, met den comparant en eerst genoemde getuige verklarende den laatst genoemde, daartoe door ons aangezegd zijnde, niet te kunnen schrijven.

Getekend:   G. Sluiter,             Nijhuis    ??????

Vervolgens krijgt die Bernardus Slutter later 4 kinderen.

1. Gerardus Lukas,
2. Antonius Wilhelmus (opa)
3. Willemina Maria,
4. Johanna Francisca

De 4 kinderen van Bernardus( vader van Opa (1827).

1. Gerhardus Lukas,

Op 19 oktober 1871 verschijnt Bernardus Slutter voor de ambtenaar (baron, ambtenaar van de Burgelijke stand en Burgemeester) en verteld dat Gerhardus Lukas is geboren op 18 oktober.

Burgemeester van Wehl tevens ambtenaar van de burgelijke stand.

Ambts periode 1854 – 1892

Henri Adolph N.M. Baron van Lamsweerde

Hij tekent de aangifte met B. Slutter. Zoonlief heet gewoon Slutter. Niet vanwege de handtekening doch vanwege de naam die de ambtenaar als de vader heeft opgeschreven.

De pas geborene, Gerardus, trouwt later met Constanta Sloot.

Antonius Wilhelmus (opa)

Bijna 2 jaar later, op 29 Augustus 1873, verschijnt Bernardus Slutter wederom voor dezelfde  ambtenaar (baron, ambtenaar van de Burgelijke stand en Burgemeester) en deze schrijft nu op dat het Bernardus Slütter is die voor hem is verschenen hetgeen dus onjuist is want het is Bernardus Slutter. Zonder Umlaut. Verder zegt Bernardus dat Antonius Wilhelmus is geboren op 27 augustus, twee dagen eerder dus. Waarschijnlijk ’n drukke tijd waardoor hij pas twee dagen later aangifte doet.

Vervolgens ondertekent hij de aangifte met B. Sluter.  Dus met een ‘t’ en zonder Umlaut.  Zeg het maar….

Antonius Wilhelmus Slütter trouwt met Willemina Wichman (oma)

Willemina Maria,
Drie jaar later wordt Willemina Maria op 18 dec 1876 geboren. Dus trekt Bernardus wederom naar het gemeente huis in Wehl waarbij de burgemeester / ambtenaar (baron, ambtenaar van de Burgelijke stand en Burgemeester) hem herkent oftewel noteert als Bernardus Slutter.

Bernardus tekent ook conform met B. Slutter.  Ook de twee getuigen zien geen afwijkingen en horen dit al helemaal niet als het voorgelezen wordt.

Johanna Francisca
Na 2,5 jaar gaat de inmiddels ervaren Bernardus voor de 4e keer naar het gemeente huis in Wehl

Alhoewel Bernardus ervarings deskundige is tekent hij nu met B. Sluiter terwijl hij binnenkwam als Bernardus Slutter.

Johanna Francisca trouwt later met ene Sloot, de broer van z’n schoonzuster,  dus het heeft geen verdere gevolgen.

Gerardus (Gerrit) Slutter 

De vader van Bernardus is Gerardus (Gerrit) Slutter geboren op 24 sept 1780. Dit is dus wat verder terug in de tijd.

genoteerde namen bij de aangifte waren:

• Wesselus Beekman  (opa van de pasgeborene)
• Willemina van Lathum  (moeder)
• Bernardus Slutter  (Vader)
• Gerardus Slutter (pasgeborene)
• Joanna Gertrudis Slutter
• Wilhelmus Slutter

De (rol) heb ik er zelf bijgezocht.

3 x de naam Slutter zonder ü.  Dus dat is:

Bernardus Slutter

De vader van de Gerardus is weer een Bernardus om het duidelijk te houden. geboren in Bocholt Duitsland in  1740.  In Duitsland is wel al gezocht maar niet naar zijn doopceel. Dat is een vreemde wending omdat z’n vader wel in Nederland is geboren.  Over ’t verloop van de grens in de tijd volgt nog een separaat betoog.

Gerhardus Sluiter.

Deze Bernardus heeft weer een vader die natuurlijk weer Gerhardus Sluiter heette en geboren is op 3 okt 1711 in Gendringen.

Genoteerde namen bij de aangifte waren:

• Theodorus Beyer (staat een aangifte hoger vermeld)
• Wilhelmina Tychelhoven   (Een Hermina Tichelhoven zou de moeder zijn)
• Aleidis Po….
• Gerhardus Sluiter  (pas geborene)
• Jacobus Sluiter  (vader)

De (rol) heb ik er zelf bijgezocht.

Deze namen kan ik er niet uithalen. Zie wel ’n Tychelhoven. De naam Sluiter???

Conclusie.

“Oorspronkelijk” is de naam Slutter zonder Umlaut. De Umlaut is geïntroduceerd door “baron”, ambtenaar van de Burgelijke stand en Burgemeester van Wehl. Waarom is niet bekend. Wellicht zal hij gevraagd hebben aan Bernardus:” Hoe is uw naam?” Dan is niet te horen of er sprake is van een ü. Omdat het vervolgens met getuigen op de doopceel staat en daar later op wordt terug gekomen bij huwelijk, paspoort o.i.d. kijkt men daarin en is het dus sedert 1873  formeel Slütter.  Echter alleen voor de nakomelingen van Antonius Wilhelmus….  Getuigen zijn leuk bij leven en welzijn, dan valt er iets te getuigen. Daarna geeft het uitsluitend aan dat er enkele bekenden (familie, buren, vrienden etc) en een of twee onafhankelijken bij waren.

Geografische herkomst van de Slütters & Slutters.

De trek van de Slütters 

De verdeling in Nederland via www.cbgfamilienamen.nl ziet er nu als volgt uit.

In 1947 waren er nog slechts 24 “Slütter” vestigingen alleen in de Provincie Gelderland.

Kijk je naar de regio dan ligt de oorsprong in de richting van Silvolde. Dicht aan de Duitse grens. Voorvaderen zie je verder geboren zijnde in Bocholt (Kreis Borken) en omgeving.

Dus even op zoek aan de Duitse kant. Eerste vraag is wanneer is waar de Duits/Nederlandse grens getrokken.

Familie namen verdeling in Duitsland ( op www.verwandt.de ) levert o.a. een volgende verdeling voor Slütter op:

Uitvergroot geeft dit weer:

Wit: géén hits        = rest van Duitsland

Geel: 11-15 hits     = Kreis Borken

Groen: 1-5 hits      = v.l.n.r. Kreis Kleve, Duisburg en Coesveld

Dus in een vrij beperkt gebied komt de naam voor.

Kreis Borken dus behoorlijk wat hits.

Rond Bocholt zijn inderdaad redelijk wat Slütters gevestigd en vervolgens richting Anholt, en dan Nederland, Gendringen, Wehl. Let wel: genoemd zijn de geboorte plaatsen (plaats van aangifte). Vroeger was de geboorte wellicht veelal in de huiselijke kring maar het vastleggen geschiedde natuurlijk in een wat grotere plaats met een kerk en ’n soort van gemeentehuis. Dat kan wat afwijken van de woonplek, de boerderij veelal.

Voor de naam Slutter in heel Duitsland geen hits.

Voor de naam Sluiter geeft het aanzienlijk meer hits zoals te zien.

Op de naam Schlütter of Schlutter nog veel meer. Met nog meer varianten kan de geïnteresseerde lezer naar behoefte spelen als men even de site bezoekt.

Vermeld moet worden dat deze speurtocht gebaseerd wordt op telefoonboek vermeldingen. Ik heb in jaren geen telefoonboek meer gezien. In allerlei online telefoonboeken kan ik nauwelijks nog een nummer vinden. De vraag is hoe actueel is / zijn die fora?

Andere vraag is: Heeft de naam Slütter of allerlei dichtbij gelegen varianten een betekenis? M’n eerste neiging is om te denken dat het van “Schliessen” oftewel “sluiten”komt. Degene die dat doet is een Sluiter.  Vervolgens is er nog het Angelsaskische equivalent, oftewel in ’t plat of in het dialect, daarvan slütter. Mogelijk met Sch. Maar of dat waar is?

Zoeken we uit……